واردات خودرو در پوشش تولید

این درحالی است که شرکت‌های فوق در مدت مشابه سال ۱۴۰۲ مجموعا یک میلیارد و ۶۲۰ میلیون دلار ارز دریافت کرده بودند. باوجودافزایش۱۲۸میلیون دلاری مجموع ارزتخصیص‌یافته، تولید این شرکت‌هادرهمین دوره از ۱۵۸.۸۲۲ دستگاه به ۱۴۸.۳۵۸دستگاه کاهش یافته است. براساس این گزارش که عنوان آن «واردات خودرو در پوشش تولید» است، مشخص شده به‌رغم رشد تخصیص ارز به مونتاژکاران خودرو، تیراژ تولید آنها کاهش یافته است. دلایل این امر بر کارشناسان پوشیده نیست. متاسفانه عرضه قطره‌چکانی، یکی از تدابیر مونتاژکاران برای کنترل قیمت‌ها در بازار است. در یک سال گذشته بازار خودرو به‌دلیل اخبار توافق احتمالی و سپس جنگ و پساجنگ دچار افت قیمت شد. شتاب‌گرفتن واردات خودرو در یک سال اخیر نیز در این کاهش قیمت مؤثر بود به‌گونه‌ای که برخی خودروهای وارداتی بیش از یک میلیارد تومان افت قیمت داشتند. مثال ساده این موضوع، تویوتا لوین است. این خودرو در فروردین ۱۴۰۳ بیش از چهار میلیارد تومان قیمت داشت درحالی‌که مرداد امسال سه میلیارد تومان در بازار معامله می‌شد! در چنین شرایطی مونتاژکاران داخلی برای جلوگیری از کاهش سود خود، عرضه را کمتر کردند. در یک نمونه مقایسه‌ای، مدیران‌خودرو در شش‌ماهه نخست امسال کمتر از ۳۰هزار خودرو تولید کرده در حالی‌که در نیمه نخست پارسال بیش از ۷۵هزار خودرو تولید کرده بود. آنها راهی جز کاهش عرضه برای کنترل کاهش قیمت‌ها در نیمه نخست امسال بلد نبوده‌اند. میزان اندک ساخت داخل (۷۰درصد خودروهای مونتاژی زیر‌ ۳۰ درصد ساخت داخل هستند) و قیمت‌گذاری بالای میانگین خودروهای جهانی هم‌رده، ازجمله استنادات کارشناسان خودرو‌ست. مثال واضح این امر، محصولات چری ساخت مدیران‌خودروست. برای واردات قطعات تیگو ۸ پرومکس ۲۰ هزار دلار ارز کشور مصروف شده است. این در‌حالی است که خودروی مذکور در کشور همسایه کلا ۲۷هزار دلار قیمت دارد. اما قیمت مدیران‌خودرو با دلار ۱۰۰هزار تومانی بیش از ۳۴هزار دلار است! بایدپرسید دراینجا ساخت داخل چه مزیتی برای مصرف‌کننده ایرانی ایجادکرده است؟کافی است یک جست‌وجوی ساده در سایت خودروسازان اروپایی و ژاپنی داشته باشید تا متوجه شوید با ۳۴ هزار دلار و ۲۰ هزار دلار چه خودروهای باکیفیت‌تری نسبت به چری چینی می‌توان واردکرد.درشرایط فعلی کشور،ارز یک کالای باارزش است. گزارش روشنگرانه مرکز پژوهش‌های مجلس مشخص می‌سازد که این کالای راهبردی نباید بدون شرط در اختیار شرکت‌های واردکننده با پوشش تولید داخل قرار گیرد. این مونتاژکاران که دست به احتکار می‌زنند و از طرفی محصولات خود را ۵۰ تا ۱۰۰ درصد بالاتر از قیمت جهانی عرضه می‌کنند چرا باید میلیاردها دلار ارز کشور بدون حداقل پیش‌شرط افزایش عرضه نسبت به سال گذشته یا افزایش قابل توجه داخلی‌سازی در اختیار این مونتاژکاران قرارگیرد؟ لازم به ذکر است در دنیا بازار خودروی یک کشور معمولا به دو شرط در اختیار یک کشور خارجی قرارمی‌گیرد: الف) بازار در برابر بازار و ب) بازار در برابر تکنولوژی. باید پرسید چند درصد بازار یک کشور خارجی در اختیار مونتاژکار ما قرار گرفته یا کدام تکنولوژی روز خودروسازی به این شرکت‌ها واگذار شده که این‌چنین بی‌پروا قسمت عمده‌ای از بازار ما را با قیمت‌های نجومی در اختیار گرفته‌اند؟